De onverbeterlijke dief
Geen enkel tijdstip om te stelen was beter dan de nacht, dat wist ook Joannes Baptista Baudewin. In de zomer van 1771 had deze molenaarsknecht al verschillende diefstallen op zijn kerfstok, maar steeds was hij erin geslaagd om onder de radar van de plaatselijke autoriteiten te blijven. Eind juli waagt hij het er opnieuw op: samen met Jan, de broer van zijn verloofde Catharina, trekt hij richting Waver, zogezegd om een koe te kopen. Van Sint-Stevens-Woluwe gaan ze naar Brussel, en vervolgens door het Zoniënwoud richting Waver. Onderweg maken ze een korte tussenstop bij een herberg aan de steenweg naar Namen, waar Joannes verneemt dat er in de buurt een koe te koop zou zijn. Hoewel zijn reisgenoot hem op het late uur wijst (eenen ure van den nacht… “Wat wildt gij nu gaen eene koye kopen?”), vertrekt Joannes die nacht nog richting Eigenbrakel. Daar dringt hij de stal van een zekere C.F. Gilbert binnen, en steelt vervolgens eene swerte koye met eene witte pleck op den cop. Hij keert terug naar zijn schoonbroer-in-spe met de woorden “Allons, ick hebbe al eene koye”, en spoort hem aan om zo snel mogelijk met de koe te lopen.
Na een moeilijke terugtocht waarbij de mannen verloren lopen en de koe meermaals valt, komen ze de volgende ochtend terug aan in Sint-Stevens-Woluwe waar de koe in de stal van de vader van Catharine en Jan wordt gezet. Hoewel Joannes bij hoog en laag beweert dat hij de koe in Waver voor 24 gulden heeft gekocht, ruikt zijn verloofde onraad: er doen immers geruchten de ronde dat de koe gestolen is. De grond wordt Joannes Baptista duidelijk te warm onder de voeten. Hij vraagt aan Catharina twee zilveren gespen die hij haar eerder in bewaring had gegeven, zegt dat hij op bezoek gaat bij zijn vader en enkele dagen later zal terugkeren. De plaatselijke drossaard die belast is met het onderzoek naar het misdrijf, kan een dag later alleen maar vaststellen dat Joannes Baptista vervlughtigh (gevlucht) was. Veediefstal kwam tijdens het ancien régime vaak voor en werd beschouwd als een zwaar misdrijf, aangezien vee een cruciale rol speelde in de landbouwactiviteit. Daders konden aan de galg worden opgehangen. Het is duidelijk dat Joannes Baptista een dergelijk lot liever niet wou ondergaan.
Tijdens het gerechtelijk vooronderzoek van de veediefstal wordt de naaste omgeving van Joannes Baptista ondervraagd. Uit de verschillende ‘puzzelstukken’ die zo worden samengebracht, blijkt dat de dief helemaal niet aan zijn proefstuk toe was. Molenaar Jaspar Pasteels, die Joannes tewerkstelde, geeft aan dat er graan, lijnwaad en enkele boeken uit zijn huis ontvreemd zijn. Ook zegt hij dat zijn knecht dickwils bij nachte uytgonck, drymael per weeke. De zilveren gespen, violette broek, hemden en een grote zak die hij ten huize van zijn verloofde Catharina in bewaring had gegeven, bleken allemaal gestolen goederen te zijn. De grote zak was gevuld met sesse tenne schotels, eene tailloore ende eene tenne soutvat die Joannes Baptista en enkele kompanen begin juli hadden ontvreemd van Anderlechtenaar Alexander De Smet. Enkele maanden voordien bleek Joannes Baptista bovendien al kostbare kleding, gesponnen garen en lijnwaad te hebben gestolen van de weduwe van N. Verheylewegen in Anderlecht. In juni passeerden Joannes Baptista en enkele kompanen opnieuw in Anderlecht, waar ze het huis van Franciscus van Cutsem binnendrongen via een gat in de lemen wand van zijn stal, en ze kleding, zilveren schoengespen en lijnwaad ontvreemden. Zou deze onverbeterlijke dief zijn criminele leven achter zich hebben gelaten na zijn vlucht uit Sint-Stevens-Woluwe?
